FAB West Nederland

Samenwonen en mantelzorg: voor welke optie kies jij?

Mantelzorgers kiezen de laatste jaren steeds vaker voor nieuwe vormen van samenwonen. Het is namelijk handig als degene voor wie je zorgt dichtbij je is. Maar let op: samenwonen op één adres heeft financiële gevolgen, zelfs als je allebei je eigen huishouding voert.

Het grote voordeel van samenwonen is de directe nabijheid. Als degene die jij verzorgt hulp nodig heeft, ben je maar een paar stappen van hem of haar verwijderd.

Er zijn meerdere woonvormen denkbaar. De twee meest gangbare zijn de kangoeroewoning en de mantelzorgwoning. In beide gevallen woont degene die jij verzorgt zelfstandig, maar wel bij jou ‘op het erf’. Toch zijn er ook verschillen.

Kangoeroewoning
In een kangoeroewoning deel je letterlijk het dak met degene voor wie je zorgt. Achter de voordeur is je huis wel opgedeeld in twee zelfstandige woningen. Door middel van een afsluitbare, interne tussendeur kun je van de ene in de andere woning komen.

Er zijn weinig kangoeroe-koopwoningen op de markt. Als je er de ruimte voor hebt, kun je een bestaande woning laten verbouwen tot kangoeroewoning. Wil je huren? Ook dan is het aanbod beperkt. En let op: je moet waarschijnlijk verhuizen als degene voor wie je zorgt naar een verpleeghuis gaat of overlijdt.

Fiscale partners
Een huis delen kan gunstig zijn omdat je de kosten met twee huishoudens deelt. Als kinderen en hun ouders vanwege mantelzorg samenwonen, heeft dit geen gevolgen voor de AOW-uitkering van de ouders. Maar omdat jullie op hetzelfde adres staan ingeschreven, ziet de fiscus jullie wel als fiscale partners.

Dat laatste kan gevolgen hebben voor het recht op huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget. Verder kan de sociale dienst bepaalde voorzieningen en zelfs een bijstandsuitkering weigeren. Afhankelijk van de situatie kan dit om duizenden euro’s per jaar gaan.

Als jij en degene die mantelzorg ontvangt allebei een eigen huisnummer hebben, zijn jullie voor de belasting niet langer fiscale partners. Je kunt overwegen om dit bij de gemeente aan te vragen. Maar let ook hier op: dit leidt weer tot andere kosten, zoals bijvoorbeeld gemeentelijke heffingen.

Mantelzorgwoning
In tegenstelling tot een kangoeroewoning is een mantelzorgwoning een tijdelijke woonoplossing. Mantelzorgwoningen zijn er in soorten en maten. Je kunt bijvoorbeeld de garage ombouwen tot woonunit of een tuinhuisje plaatsen dat van alle gemakken is voorzien. Ook zijn er prefab mantelzorgwoningen die je aan je huis kunt laten vastmaken.

Niet aftrekbaar
De kosten van een mantelzorgwoning zijn niet aftrekbaar. Als je de woning financiert met een hypotheek, mag je de rente daarvan dus niet aftrekken. De kosten mag je evenmin opvoeren als bijzondere zorgkosten. Anderzijds telt de mantelzorgwoning niet mee bij het bepalen van de WOZ-waarde van je huis.

Stopt de mantelzorg? Dan mag de mantelzorgwoning niet langer een woonbestemming hebben. Je hoeft het bouwwerk niet af te breken, maar moet wel de keuken en badkamer verwijderen.

Best ingewikkeld
Je ziet: samenwonen en mantelzorg is in financieel opzicht best ingewikkeld. Laat je daarom op voorhand goed voorlichten, zodat je de juiste beslissingen kunt nemen. Als Erkend Financieel Adviseur help ik je hier graag bij. Ik ben niet alleen op de hoogte van de recente wet- en regelgeving, maar heb ook een uitgebreid netwerk met experts zoals belastingadviseurs en notarissen. En uiteraard kan ik je helpen bij het vinden van de beste manier om jouw plannen te financieren. Neem dus gerust contact met me op.

Als jullie samenwonen en tenminste één van jullie één of meerdere kinderen uit een eerdere relatie heeft, vormen jullie een samengesteld gezin. Financieel kan dat best ingewikkeld zijn, zeker als jullie samen een huis willen kopen.

Er zijn in Nederland zo’n 200.000 samengestelde gezinnen. Die kennen veel uitdagingen, bijvoorbeeld bij de opvoeding van de kinderen. Maar ook als het om financiële zaken gaat. Dat geldt in het bijzonder als jullie eerder gescheiden zijn.

Partneralimentatie en hypotheek
Als je partneralimentatie moet betalen, heeft dat invloed op de hoogte van de hypotheek die jullie kunnen afsluiten. Je houdt netto immers minder over omdat je het alimentatiebedrag moet aftrekken van je inkomen. Hoe banken hiermee omgaan, kan van hypotheek tot hypotheek verschillen.

Krijg je juist partneralimentatie? Dan is het niet automatisch zo dat je een hogere hypotheek kunt afsluiten. Dat komt omdat partneralimentatie een onzeker inkomen is. Enerzijds omdat je het niet voor de rest van je leven ontvangt. Maar ook omdat de hoogte ervan niet vaststaat. Zo kan jouw ex in een situatie terechtkomen waarin hij of zij de partneralimentatie niet meer kan betalen.

Kinderalimentatie
Kinderalimentatie heeft geen invloed op je hypotheek omdat dit niet als inkomen wordt gezien. Maar de hoogte van de kinderalimentatie kan wel veranderen als jullie een samengesteld gezin vormen.

Als jullie trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan, wordt de niet-biologische ouder namelijk stiefouder. En stiefouders hebben ook een verzorgingsplicht. In de praktijk betekent dit dat de ex-partner minder kinderalimentatie hoeft te betalen en jullie dus netto minder overhouden.

Wonen jullie ongehuwd samen? Dan hoeft de nieuwe partner niet bij te dragen in de kosten van de kinderen.

Hypotheekrenteaftrek en verzekeringen
Als je al eerder gebruik hebt gemaakt van hypotheekrenteaftrek, dan tellen die jaren gewoon mee als je met je nieuwe partner een huis koopt. Verder is het verstandig om te kijken of lopende (levens)verzekeringen nog wel voldoen in de nieuwe situatie.

Veel aandachtspunten
Er zijn nogal wat aandachtspunten als je als samengesteld gezin een hypotheek wilt afsluiten. Daarom is het verstandig om al in een vroeg stadium een expert in te schakelen. Als Erkend Financieel Adviseur ben ik op de hoogte van alle regels. Ik adviseer je graag, zodat jullie de beste hypotheek voor jullie situatie kunnen afsluiten. Neem gerust even contact met me op.

Lat-relatie en je financiën: hier moet je op letten

Living Apart Together, oftewel latten, is nog altijd erg populair. Ongeveer één op de vijf alleenstaanden in Nederland heeft een lat-relatie. Hoewel je zou denken dat voor een lat-relatie dezelfde financiële regels gelden als voor alleenstaanden, is dit niet altijd het geval. LevenWonen zet de zaken voor je op een rij.

Het grote voordeel van een lat-relatie is de vrijheid die je hebt. En omdat jullie allebei je eigen woning aanhouden, is het regelen van de financiën in principe eenvoudig. Anderzijds is het natuurlijk een stuk duurder om twee huizen te hebben.

Gezamenlijke huishouding
Je verwacht het waarschijnlijk niet, maar ook in een lat-relatie kun je volgens de Sociale Verzekeringsbank (SVb) een gezamenlijke huishouding voeren. Dit is volgens de SVb het geval als jullie de meeste tijd samen doorbrengen op één adres en samen de kosten van het huishouden betalen of voor elkaar zorgen.

Als er bovendien sprake is van ‘financiële verwevenheid’, zoals bijvoorbeeld een gezamenlijke bankrekening, zal de SVb al snel vinden dat jullie samen een huishouden hebben. Datzelfde geldt als jullie een levensverzekering hebben afgesloten waarbij jullie elkaars begunstigde zijn. Van een gezamenlijke huishouding kan dus sprake zijn als jullie veel bij elkaar zijn en je bijvoorbeeld de auto van je vriend of vriendin regelmatig gebruikt, jullie elkaar helpen met huishoudelijk werk en/of samen boodschappen doen, koken en eten.

Uitkeringen en toeslagen
Als je volgens de SVb een gezamenlijke huishouding voert, heeft dat meestal negatieve gevolgen voor uitkeringen zoals de AOW, de Anw en de bijstand. Maar ook voor toelagen die jij en/of je partner ontvangt. Je bent dan namelijk elkaars toeslagpartner. Daardoor kan de hoogte van bijvoorbeeld de huur- of zorgtoeslag omlaag gaan.

Inkomstenbelasting
Voor de inkomstenbelasting werkt het weer anders. Als latters kunnen jullie niet elkaars fiscale partner zijn. Je kunt dus niet schuiven met aftrekposten. Een voorwaarde voor fiscaal partnerschap is namelijk dat jullie op hetzelfde adres staan ingeschreven.

Erfenis
Als je een lat-relatie hebt en je wilt dat je partner jouw bezittingen erft, dan moet je dit laten vastleggen in een testament. Doe je dit niet, dan gaat de erfenis naar jouw familieleden. Latters hebben voor de wet immers geen speciale positie zoals bijvoorbeeld geregistreerde partners en getrouwde stellen.

Dat heeft ook gevolgen voor de hoogte van de vrijstelling en het percentage erfbelasting. Omdat jouw geliefde noch familie noch een officiële partner is, geldt voor hem of haar het lage vrijstellingsbedrag van € 2.200. Ter vergelijking: zijn jullie wel elkaars officiële partner, dan is een bedrag van ongeveer € 660.000 vrijgesteld van erfbelasting!

Ook betaalt een lat-partner veel meer erfbelasting: 30% over de eerste € 126.000 en 40% over het meerdere. Voor officiële partners zijn deze tarieven 10% respectievelijk 20%.

Meer informatie
Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Als Erkend Financieel Adviseur weet ik alles over de financiële regels van de overheid. Verder heb ik een breed professioneel netwerk waarin bijvoorbeeld ook notarissen zitten. Neem dus gerust even contact met me op, ik help je graag!